-Ergani-
ERGANİ İLÇESİ

Ergani çok eski bir şehir olup, kuruluş tarihi belli değildir, İlçemize 8 Km. uzaklıkta bulunan Hilar Şehri harabelerinde yapılan (Çayönü) kazıda, bugünkü bilgilere göre Anadolu'nun en eski köy yerleşimi ortaya çıkmıştır. Çayönü tepesinde ortaya çıkan M.Ö 7000 yılma varan kalıntılara dayanarak Ergani'nin 9000 yıllık tarihi olduğu söylenebilir. Osmanlı devrinde uzun zaman Sancak beyliği (İl Merkezi) yapan İlçemiz, 20 Nisan 1924 tarih ve 491 sayılı kanunla Sancak Beyliği sona ermiş Diyarbakır İline bağlı İlçe statüsünü almıştır.
COĞRAFİ YAPISI

Ergani İlçesi Diyarbakır'a 57 Km uzaklıkta, Diyarbakır - Elazığ karayolu üzerinde, Zülküfil Dağının eteğinde kurulmuştur, İlçemizin rakımı 955 metredir. Kuzeyinde Maden ve Alacakaya , Güneyinde, Şanlıurfa (Siverek), Doğusunda Diyarbakır İli, (Dicle ve Eğil),Batısında Diyarbakır (Çermik ve Çüngüş) İlçeleri ile çevrilidir. Kuzey ve batı kısımları dağlık olup, güneyi ise geniş bir ovaya sahiptir, İlçemizin toplam yüzölçümü 1 .489 km2 dir.
a) Arazi:
ARAZI CİNSİ
|
YÜZÖLÇÜMÜ(DA)
|
% ORANI
|
Toplam Sulu Tarım Alanı
|
48120
|
3.23
|
Toplam Kuru Tarım Alanı
|
617080
|
41
|
Toplam Tarım Alanı
|
665200
|
44.23
|
Çayır Mera Alanı
|
390400
|
26
|
Orman Alanı
|
220000
|
14
|
Tarıma Elverişsiz Alan
|
213400
|
15.77
|
Toplam(YÜZÖLÇÜMÜ)
|
1489000
|
|
b)İklim ve Bitki Örtüsü :
İlçemizde tam anlamıyla karasal İklim hüküm sürmektedir. Yazları sıcak vekurak,kışları soğuk ve yağışlıdır.En yüksek sıcaklık yazın 45 C'ye yükselmektedir.Kış aylarında ise en düşük sıcaklık ise -5 C'ye varmaktadır. Bitki Örtüsü genellikle meşe ağacından oluşmaktadır.

NÜFUS DURUMU

2000 yılında yapılan genel nüfus sayımı sonuçlarına göre 48.200'ü ilçe Merkezinde, 39.241'i ise belde ve köylerde olmak üzere ilçemizin toplam nüfusu 87.441 ' dir.Toplam nüfusa göre km2' ye 17 kişi düşmektedir. İlçe merkezi ve köy nüfusları ayrıntılı olarak aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
S.N
|
İDARİ ÜNİTE
|
NÜFUSU
|
HANE SAYISI
|
İLÇEYE UZAKLIĞI(Km)
|
BAĞLI MAHALLE
|
1997
|
2000
|
|
|
|
1
|
ERGANİ
|
48660
|
49152
|
14.500
|
|
|
|
Aziziye
|
|
2692
|
|
|
|
|
Adnan Menderes
|
|
4371
|
|
|
|
|
İsmet Paşa
|
|
5484
|
|
|
|
|
Kemaliye
|
|
3316
|
|
|
|
|
Saray
|
|
1991
|
|
|
|
|
Namık Kemal
|
|
2643
|
|
|
|
|
Sanayi
|
|
2935
|
|
|
|
|
Kemertaş
|
|
5530
|
|
|
|
|
Fatih
|
|
3263
|
|
|
|
|
Fevzi Çakmak
|
|
5458
|
|
|
|
|
Şirinevler
|
|
6101
|
|
|
|
|
İstasyon
|
|
3277
|
|
|
|
2
|
Şölen Belediyesi
|
2042
|
2331
|
326
|
|
Cömert
|
S.N.
|
KÖYÜN
ADI
|
NÜFUSU
|
HANE SAYISI
|
İLÇEYE UZAKLIĞI (Km)
|
BAĞLI MEZRALAR
|
|
|
1997
|
2000
|
|
|
|
1
|
Akçakale
|
1667
|
1114
|
67
|
25 km
|
Açıkdilek, Gökçi, Şeyhgör, Revo, Hasanören, Aydoğdu,Yediören, Azapali
|
2
|
Ahmetli
|
1091
|
1301
|
130
|
12 km
|
Kayalıevler
|
3
|
Alitaş
|
1174
|
1359
|
66
|
60 km
|
Birgeni, Boğaz, Zorava, Görmüşler,Dağdalık, Kavaklı, Bagtaşı, Toytarlası, Erdoğan, Kaniyahurka, Tetikuyu,Kelabito, Şengalek, Birdil, Çeto
|
4
|
Armutova
|
786
|
568
|
97
|
25 km
|
|
5
|
A.Kuyulu
|
707
|
746
|
110
|
19 km
|
|
6
|
Azıklı
|
493
|
427
|
25
|
25 km
|
Otlak
|
7
|
Bahçekaşı
|
54
|
32
|
2
|
3 km
|
|
8
|
Bademli
|
245
|
264
|
42
|
17km
|
|
9
|
Boğaz
|
204
|
192
|
32
|
10 km
|
|
10
|
Boncuklu
|
92
|
96
|
24
|
10 km
|
|
11
|
Bozyer
|
532
|
470
|
34
|
10 km
|
|
12
|
Bereketli
|
780
|
699
|
53
|
17km
|
Uzunağaç, Avuz, Ulaş
|
13
|
Çakartaş
|
450
|
349
|
45
|
24 km
|
Şarik,Taveran,Delhaş
|
14
|
Çayköy
|
348
|
292
|
110
|
15 km
|
|
15
|
Çayırdere
|
924
|
792
|
199
|
20 km
|
|
16
|
Çakırfakir
|
174
|
133
|
32
|
25 km
|
|
17
|
Canveren
|
393
|
386
|
55
|
26 km
|
|
18
|
Çukurdere
|
394
|
376
|
55
|
8 km
|
|
19
|
Caferan
|
197
|
174
|
23
|
21 km
|
|
20
|
Demirli
|
328
|
383
|
51
|
45 km
|
|
21
|
Dağarası
|
599
|
512
|
82
|
16 km
|
|
22
|
Dallıdağ
|
284
|
274
|
35
|
8 km
|
|
23
|
Değirmendere
|
80
|
154
|
10
|
10 km
|
Köprüköyü
|
24
|
Dibektaş
|
548
|
389
|
42
|
30 km
|
|
25
|
Dereboyu
|
902
|
1059
|
140
|
19 km
|
|
26
|
Deringöze
|
71
|
52
|
12
|
10 km
|
|
27
|
Devletkuşu
|
Boş
|
Boş
|
Boş
|
40 km
|
Ozan, Beşbudak
|
28
|
Develi
|
661
|
470
|
13
|
50 km
|
Karaburçak, Kaymaz, Avrenç, Senkuçek, Sarıkaya, Devegölü
|
29
|
Doğan
|
1724
|
1736
|
12
|
40 km
|
Coşkun, Kündür, Han, Buzluca, Köprü
|
30
|
Güneştepe
|
150
|
206
|
28
|
27 km
|
Kübik, Kertil, Kabasakal
|
31
|
Gözlü
|
769
|
861
|
11
|
30 km
|
|
32
|
Gözekaya
|
865
|
958
|
154
|
12 km
|
|
33
|
Gülerce
|
296
|
280
|
14
|
7 km
|
Elbastı
|
34
|
Gökiçi
|
512
|
178
|
31
|
32 km
|
Revo
|
35
|
Güzelyurt
|
729
|
276
|
30
|
13 km
|
Yüksel
|
36
|
Hançerli
|
778
|
794
|
64
|
30 km
|
Legeri
|
37
|
Hendek
|
2682
|
584
|
132
|
45 km
|
|
38
|
İncehıdır
|
610
|
2587
|
54
|
35 km
|
Sultantepe, Geçitli, Pamuklu, Savaş, Alho, Hamuk, Sakızburnu, Biticik, Y.Biticik, Sorik, Sütyüzü, Bitotik, Bostanek, Musetbağı, mazlı, Momik, Sebirkan, Akçakapı, Akçoban, Birgeni
|
39
|
Karpuzlu
|
336
|
618
|
41
|
10 km
|
Gedicek.K.Gedicek
|
40
|
Kayan
|
144
|
255
|
27
|
16 km
|
Kayıksan
|
41
|
Karşıbağlar
|
Boş
|
186
|
29
|
15 km
|
|
42
|
Kavurmaküpü
|
122
|
Boş
|
Boş
|
5 km
|
|
43
|
Kıralan
|
675
|
82
|
8
|
2 km
|
|
44
|
Kesentaş
|
684
|
280
|
82
|
15 km
|
|
45
|
Kocaali
|
1014
|
493
|
79
|
20 km
|
|
46
|
Kortaş
|
548
|
990
|
70
|
12 km
|
Güneycik, Dalbudak,
Hacıkayaevleri
|
47
|
Koyunalan
|
275
|
548
|
64
|
25 km
|
Acar
|
48
|
Kumçi
|
811
|
162
|
36
|
22 km
|
|
49
|
Kömürtaş
|
440
|
782
|
80
|
1 km
|
Kırmaçlı
|
50
|
Morkoyun
|
969
|
292
|
36
|
20 km
|
Hor
|
51
|
Olgun
|
171
|
974
|
19
|
30 km
|
Çiçeközü, Güvenç, Tilki
|
52
|
Ortayazı
|
207
|
172
|
42
|
7 km
|
|
53
|
Otluca
|
410
|
224
|
32
|
12 km
|
|
54
|
Özbilek
|
146
|
476
|
89
|
13 km
|
|
55
|
Pınarkaya
|
105
|
131
|
25
|
7 km
|
Gedikler
|
56
|
Sabırlı
|
960
|
90
|
12
|
5 km
|
Bakırgömevleri
|
57
|
Salihli
|
220
|
756
|
200
|
11 km
|
|
58
|
Sallar
|
196
|
201
|
32
|
8 km
|
|
59
|
Sallıca
|
169
|
141
|
|
12 km
|
|
60
|
Sesverenpmar
|
1601
|
190
|
27
|
12 km
|
|
61
|
Selman
|
262
|
1167
|
132
|
15 km
|
Yesilçayır, Pamukpınarı, Soğuktepe
|
62
|
Söğütalan
|
192
|
140
|
|
20 km
|
Yoncalı, Meşedibi
|
63
|
Sökündüzü
|
202
|
197
|
42
|
10 km
|
|
64
|
Tevekli
|
202
|
216
|
25
|
13 km
|
|
65
|
Usluca
|
232
|
191
|
36
|
10 km
|
|
66
|
Üzümlü
|
157
|
204
|
17
|
22 km
|
|
67
|
Üçkardeş
|
285
|
214
|
14
|
15 km
|
Güneşalanı
|
68
|
Ortaağaç
|
673
|
630
|
32
|
7 km
|
Sürekli, Olbaşı,Bilaevleri
|
69
|
Yakacık
|
338
|
257
|
39
|
6 km
|
|
70
|
Yamaçlar
|
327
|
273
|
31
|
35 km
|
Dartavi
|
71
|
Yapraklı
|
349
|
392
|
51
|
10 km
|
|
72
|
Yayvantepe
|
174
|
157
|
33
|
6 km
|
|
73
|
Yeniköy
|
209
|
297
|
21
|
8 km
|
Tümtepe, Torç
|
74
|
Yeşilköy
|
63
|
55
|
8
|
5 km
|
|
75
|
Yolköprü
|
200
|
204
|
42
|
6 km
|
|
76
|
Yolbulan
|
793
|
732
|
145
|
14 km
|
|
77
|
Y.Kuyulu
|
594
|
736
|
76
|
17 km
|
|
78
|
Y.Karpuzlu
|
231
|
250
|
25
|
3 km
|
|
79
|
Ziyaret
|
567
|
470
|
85
|
17 km
|
|
80
|
Karaburçak
|
|
332
|
24
|
51 km
|
|
81
|
Akçoban
|
|
|
|
37 km
|
|

EĞİTİM DURUMU

a) Okur Yazarlık:
Gerek örgün ve yaygın eğitim gerekse kitle haberleşme araçlarından Televizyon aracılığı ile eğitim ve kültür düzeyi hızlı ve sürekli bir şekilde yükselmektedir.İlçemizde okur yazarlık oranının Güneydoğu Bölgesi ortalamasının üzerindedir.
b)Örgün Eğitim :
İlçe Merkezinde 13, köylerimizde 94 olmak üzere toplam 107 İlköğretim Okulumuz mevcuttur. Köylerimizdeki okullardan 6'sı müstakil köy İlköğretim okulu, 88'i ise birleştirilmiş sınıflı köy İlköğretim okuludur. 2002/2003 Eğitim-Öğretim yılında 54 ilköğretim okulundan toplam 1128 öğrenci, 7 Merkez Okula taşınmaktadır.
TAŞIMA MERKEZİ |
TAŞINAN MERKEZLER |
1-Namık Kemal İlkÖğ.Okulu Toplam:814 |
Azıklı(16),Gözekaya(28),Bereketli(39),Özbilek(17), Bezirgan(5),
Kıralan(20), Kömürtaş(33),Karpuzlu(48), Hançerli(45),Gülerce (27),Güzelyurt(3),Değirmendere(25),Boncuklu (11)Çimlihöyük(18) ,Yeniköy( 15),0rtaağaç( 15),Yakacık (21 ),Dağarası(41),Dibektaş(51),Pınarkaya(50),
Yamaçlar(11), Yolköpm(10),Otluca(25),Ortayazı(8),
Salihli (50), Usluca (33),Ziyaret(36),Sökündüzü(23),Yayvantepe(13), Sesverenpınar(12),Yolbulan(57)
|
2-Ahmetli İlköğretim Okulu Toplam:61 |
Yukarı Kuyulu(30),Tevekli(15),Sallıca(16) |
3-Selman İlkÖğ. Okulu Toplam:208 |
Akçakale(20),Selman/Soğuktepe(2),Çakırfakir(15),
Çakartaş (14),Hendek(57),İncehıdır(13),Selman/Gülan(41),
Kocaali (7),Kayan(17), Kayan/Kayıksan(22) |
4-Aşağı Kuyulu İlköğretim Okulu Toplam:91 |
Koyunalan(42), Dereboyu(26),Canveren(23) |
5-Han İlk ÖğOkulu Toplam:106 |
Doğan/Buzluca (51), Doğan/Köprüköy (14) Doğan/Kündür (11), 01gun/Aşağıçayan (12),01gun/Tilki(6),01gun/Çayırbaşı (12) |
Genel Toplam: 2003-2004 yıllarında 60 köy ve mezradan, 5 İlköğretim Okuluna 431 kız öğrenci, 849 erkek öğrenci olmak üzere toplam 1280 öğrenci 77 araçla taşıma kapsamına alınmıştır.
İlçe Merkezinde 3 genel Lise, 1 Anadolu Öğretmen Lisesi,1 Meslek ve Teknik Eğitim Merkezi(METEM), 1 İmam Hatip Lisesi ve Sağlık Bakanlığına bağlı olan 1 Sağlık Meslek Lisesi olmak üzere toplam 7 Lise ve Dengi Okul bulunmaktadır.
İlçemiz Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı olarak; 2003-2004 öğretim yılında 21696 İlköğretim Okullarında, 3415 Liselerde olmak üzere toplam 25111 öğrenci öğrenim görmektedir.
Okullarımızda 441 Sınıf Öğretmeni, 267 Branş Öğretmeni olmak üzere toplam 708 Öğretmen görev yapmaktadır. Ayrıca 1 ana okulumuz 2003-2004 yılında faaliyeti başlamış olup, 4'ü köy ilköğretim okullarında olmak üzere toplam 14 ana sınıfı açılması planlanmaktadır.
Okullarımızda Sağlık Meslek Lisesi, Şehit Öğretmen Aynur Sarı İlköğretim Okulu binasında , Kız Yatılı İlköğretim Bölge Okulu ise Anadolu Öğretmen Lisesinin atıl durumda bulunan taş binaları ile 75.YIL İMKB Pansiyonlu İlköğretim Okulu binasında, Namık Kemal İlköğretim Okulu binası yeterli gelmediğinden taşımalı sistem kapsamında taşınan öğrencilerin bir kısmı İmam Hatip Lisesi binasında eğitim-öğretim görmektedirler. Diğer okullarımız kendi binalarında eğitim ve öğretimi sürdürmektedir.
Yüksek Okullar : Dicle Üniversitesine bağlı Ergani Meslek Yüksek Okulu Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfımıza ait binada 1997-1998 Eğitim-Öğretim yılında faaliyete geçmiştir. Bilgisayar programcılığı ve Bilgisayar Muhasebeciliği olmak üzere 2 bölümü bulunan yüksek Okulumuzun 126 Öğrencisi , 2 Öğretim Görevlisi ve 3 okutman ile Eğitim-Öğretime devam edilmektedir.Ayrıca Çüngüş Meslek Okulu bünyesinde 67 öğrenci de İlçemizde Eğitim-Öğretim görmektedir.
İlçemizde 1 adet motorlu taşıtlar sürücü kursu, 3 adet Dershane (Sur,Başarı,Yükseliş), 1 adet özel erkek öğrenci yurdu bulunmaktadır.
c)Yaygın Eğitim
Kendi binasında hizmet vermekte olan Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğünde 1 Müdür, 1 Müdür Yardımcısı ,2 Yardımcı Hizmetli sınıfında bulunan görevli olmak üzere toplam 4 personel ile hizmet vermektedir.
Halk Eğitim Merkezince her yıl İlçe Merkezi ve Köylerde çeşitli branşlarda kurslar açılmaktadır.2002-2003 Eğitim-Öğretim yılında açılan kurslara ait istatistiki bilgiler formu aşağıdaki gibidir.
KURSUN TÜRÜ |
İLÇE MERKEZİNDE AÇILANLAR |
|
KURS ADEDİ |
KADIN |
ERKEK |
TOPLAM |
2.KAD.OK.YAZMA |
1 |
0 |
13 |
13 |
RESİM |
1 |
8 |
12 |
20 |
BİLGİSAYAR |
1 |
20 |
40 |
60 |
BAĞLAMA |
2 |
10 |
25 |
35 |
BAYAN KUAFÖRLÜĞÜ |
1 |
15 |
0 |
15 |
GİYİM |
1 |
15 |
0 |
15 |
NAKIŞ |
1 |
15 |
0 |
15 |
RADYO-TV TAMİRİ |
1 |
0 |
17 |
17 |
l.KADEME İNGİLİZCE |
1 |
10 |
15 |
25 |
KALORİFER ATEŞÇİLİĞİ |
1 |
0 |
10 |
10 |
HALICILIK |
3 |
95 |
0 |
95 |
HALK OYUNLARI |
14 |
140 |
140 |
280 |
TEKWANDO |
1 |
0 |
20 |
20 |
TOPLAM |
26 |
318 |
267 |
585 |
EKONOMİ
A) TARIM
İlçemiz ekonomisi genel olarak tarıma dayalıdır. İlçemizin yüzölçümü 1489 km2. olmakla birlikte İlçede tarım yapılan arazi (sulu ve kuru) 665200 dekardır. İlçemizde
5218 çiftçi ailesi bulunmaktadır.
Tarıma Elverişsiz Alan (dağ tepe)
Kuru Tarla Alanı
Sulu Tarla Alanı
Çayır-Mera Alanı
Ormanlık Alanı
Küçük baş hayvan ( Koyun)
Küçük baş hayvan ( Keçi )
Büyük baş hayvan (İnek )
Büyük baş hayvan ( Dana ) |
:213.400 Dekar
:617.080 Dekar
:48.120 Dekar
:390.400 Dekar
:220.000 Dekar
:128.000 Adettir.
:23.133 Adettir.
:19.500 Adettir.
.14.430 Adettir. |
Türkiye Ziraat Odaları Birliği üyesi bulunan Ziraat Odası 1996 yılında, Tarım Kredi kooperatifi ise 1995 yılında İlçemizde kurulmuştur.
Dicle barajından beslenecek Gevran Ovası sulaması projesi ikmal edildiğinde bu Ovada bulunan Güzelyurt, Bereketli, Olgun, Yeniköy, Gülerce ve Doğan köylerin!
kapsamak üzere toplam 102.020 dekar alan sulu tarıma açılacaktır.
İlçemizde zemin ve etüdü yapılıp. Kati proje aşamasında olan, Boğaz Barajınin yapılıp faaliyete geçmesiyle Ergani Ovasının; Boğaz, Yolköprü, Ortayazı, Sesverenpınar , Yamaçlar , Boncuklu, Bozyer, Yeşilköy, Yayvantepe ve Sökündüzü köyleri ile Merkez arazileri olmak üzere 66.840 Dekar alanda sulu tarıma
geçilebilecektir. Sulu tarıma geçilmesi durumunda Sanayi ye hammadde sağlayan Endüstri bitkilerinin ekim alanı çoğalarak kişi başına düşen gelir miktarı artmış olacaktır. Bu konuda yapılan çalışmaların hızlandırılması gerekmektedir.
1-Bitkisel Üretim :
İlçemiz ekonomisine hakim olan sektörüdür. Toplam nüfusun % 80 kadarı tarım ve hayvancılık yapmak suretiyle geçimini sağlamaktadır. Ayrıca tarımsal üretim sadece çiftçiler için değil diğer sektördeki vatandaşlar içinde önem taşımaktadır.
BİTKİ ADI |
EKİLİŞ ALANI (DA) |
DEKARA VERİM (Ortalama Kg) |
ÜRETİM MİKTARI(TON) |
Buğday |
244500 |
350 |
85575 |
Arpa |
129600 |
300 |
38880 |
Darı |
7000 |
120 |
850 |
Pirinç |
700 |
250 |
175 |
Fasulye |
750 |
200 |
150 |
Nohut |
57000 |
100 |
5700 |
Mercimek |
60400 |
100 |
6040 |
Pamuk |
35000 |
350 |
12250 |
Susam |
150 |
225 |
35 |
Ay Çiçeği |
35000 |
100 |
3500 |
Kuru Soğan |
1500 |
225 |
3500 |
Kuru Sarm. |
300 |
210 |
630 |
Kavun |
7500 |
2000 |
15000 |
Karpuz |
16500 |
325 |
55000 |
Fiğ |
1000 |
40 |
40 |
Burçak |
1000 |
110 |
110 |
Yonca |
750 |
120 |
90 |
Korunga |
200 |
300 |
60 |
Domates |
9000 |
3000 |
27000 |
Patlıcan |
3500 |
3000 |
10500 |
Salatalık |
3500 |
2100 |
7500 |
Biber |
2750 |
1250 |
3400 |
T.Fasulye |
750 |
2000 |
1500 |
2-Hayvancılık

İlçemizde son yıllarda hemen hemen her cins hayvanın yetiştirilmesine çalışılmakta olup, ilçede en çok koyun, keçi ve sığır beslenmektedir. Bu alanda yaygın olan geleneksel mera hayvancılığının yanında besi hayvancılığı da yapılır. Hayvan varlığına büyük ölçüde yerli ırk hakimdir. Ancak son yıllarda yüksek gelir getiren kültürırklara doğru bir yönelme görülmektedir.
CİNSİ |
ADET |
Yerli inek |
14300 |
Melez inek |
5950 |
Kültür Irkı inek |
1229 |
Düve -Dana |
10520 |
Boğa |
18170 |
Öküz |
460 |
Katır |
284 |
At-Tay |
2158 |
Eşek |
4111 |
Koyun |
133300 |
Kıl Keçisi |
22400 |
Tavuk |
23133 |
Kaz |
45103 |
Ördek |
2635 |
Hindi |
17549 |
SANAYİ
İş ve Çalışma Hayatı:
Birinci derecede kalkınmada öncelikli yöreler kapsamında olan ilçemizin ekonomik durumu tarım, hayvancılık ve hizmetler sektörüne dayanmaktadır.Bu yüzden ücretli emeğe dayalı sanayi kuruluşları yeterince gelişmemiştir.
Çimento Fabrikası: Temeli 1976 yılında atılan, 1984 yı
lında üretime geçen Ergani Çimento A.Ş. de kadrolu işçi ve idari personel olmak üzere toplam 114 personel
çalışmakta olup, yıllık üretim kapasitesi 513.000 ton civarındadır. 1997 yılı içerisinde özelleştirilmiştir.
Un Fabrikası : Ergani Gıda sanayi A.Ş. Un Fabrikasında toplam 14 personel çalışmakta olup, yıllık üretim kapasitesi 30.000 ton un ve 8.000 ton kepektir. Şirketin % 97.57 si Diyarbakır İl Özel İdaresine ait iken, 1999 yılı içerisinde özelleştirilmiştir.
Süt Fabrikası : 1999 yılında AKSER Süt Ürünleri adı altında kurulmuş olan fabrika, 2001 yılında SÜTAÇ süt mamullerine devredilmiştir. Aylık 50 ton süt işleme kapasitesine sahip olan fabrikada toplam 11 kişi çalışmaktadır.Faaliyetlerini TS-EN İSO 9000 Standartlarına uygun şekilde düzenlemiş olan şirket 05/02/2002 tarihinde TSE belgesi almaştır.
TMO : Toprak Mahsulleri Ofisinin 2001 alım döneminde 437 üreticiden alınan 13.824.880 kg hububat bedeli olarak 1.778.808.000.000 TL ödeme yapılmış, bir kısım hububat üreticisi ürünlerine serbest piyasada değerlendirmiştir.
Ayrıca İlçemizde 135 iş yerinden oluşan küçük sanayi sitesi mevcuttur.
MESLEK GRUBU |
TOPLAM İŞYERİ SAYISI |
FAAL İŞYERİ SAYISI |
Marangoz |
42 |
42 |
Mobilyacı |
2 |
2 |
Oto Tamircisi |
26 |
26 |
Kaynakçı |
29 |
29 |
Tornacı |
7 |
7 |
Oto Kaporta |
12 |
12 |
Oto Elektrik |
9 |
9 |
Oto Makas |
2 |
2 |
Aleminyum Doğrama |
2 |
2 |
Mermerci |
2 |
2 |
Pompacı |
1 |
1 |
Balatacı |
1 |
1 |
Toplam |
135 |
135 |
EMNİYET VE ASAYİŞ
Genel Durum :
İlçe merkezinin genel asayiş yönünden sakin ve huzurlu olduğu, asayişe müessir olayların büyük bir kısmının aile kavgaları, darp, hırsızlık, trafik kazaları ve az sayıda yaralama olayları şeklinde meydana geldiği görülmektedir. Terör olaylarının ve İlçeye yönelik terörist eylemlerin alınan tedbirlerle giderek azaltılması, vatandaşlarımızın üzerindeki kaygı ve tedirginliğin kalkmasına, herkesin iş ve gücünü takip ederek normal yaşantısını sürdürmesine vesile olmuştur.
Emniyet Teşkilatı
1 -Emniyet Müdürlüğü
2- Bölge Trafik Denetleme İstasyon Amirliği:
Trafik hizmetleri 1988 yılında kurulan B tipi Bölge Trafik Denetleme ve İstasyon Amirliği tarafından yürütülmektedir.
Jandarma Teşkilatı
İlçe Jandarma Komutanlığı İlçe Merkezi dışında 1 Belde, 81 Köy ve 103 Mezrada Emniyet ve Asayişten sorumludur.İlçe Merkezi dışında Şölen, Usluca, İncehıdır ve
Değirmendere Jandarma Karakol Komutanlıkları şeklinde teşkilatlandırılmıştır.
Korucu Teşkilatı :
İlçemize bağlı 50 Köy ve 25 Mezrada Geçici Köy Korucuları ve Gönüllü Geçici Köy Korucuları asayiş hizmetlerinde görev yapmaktadır.
SAĞLIK

I-Devlet Hastanesi
İlçemiz Devlet Hastanesi 8 Uzman Doktor (Genel Cerrah, Çocuk, 2 Kadın Doğum, Göz, Dahiliye, Üroloji ve KBB ) 8 Pratisyen Hekim, 3 Diş Hekimi, 16 Ebe, 18
Hemşire, 9 Sağlık Memuru, 7 Lab.Teknisyeni,1 Anestezi Teknisyeni, 4 röntgen Teknisyeni, 3 Teknisyen yardımcısı, 4 memur, 5 şoför, 12 hizmetli,1 müdür Yrd. ve1 Müdür olmak üzere toplam 100 personel ile ile hizmet vermektedir.
İlçemiz Devlet Hastanesinde biri Hızır Acil Servisine ait olmak üzere 2 ambulans, 1 adet Toyota Jip mevcuttur.
Hizmet verilen hastane binası 1957 yılında 10 yatak kapasiteli Sağlık Merkezi olarak hizmete girmiş olup, bu yatak kapasitesi 1967 yılında 25' e, 1987 yılında ise 50'ye çıkartılmıştır.Hastane binası ek binalardan oluştuğundan hizmetin verimli yürütülmesi açısından yetersizdir.Acil girişi uygunsuz Röntgen çekim yeri acile uzak, bodrum kullanılmayacak durumdadır.Bütün bu nedenlerden dolayı, hastanemizin çevre ilçelere de hizmet verdiği göz önüne alınarak yeni 100 yatak kapasiteli hastane binasına ihtiyaç duyulmaktadır.
II-Sağlık Ocakları
İlçemizde 2 merkez 4 kasaba ve köylerimizde olmak üzere 6 adet sağlık ocağı,1 Verem Savaş Dispanseri ile hizmet verilmektedir.
1 Nolu Merkez Sağlık Ocağında; 5 Pratisyen Doktor,1 Sağlık Memuru, 2 Hemşire, 6 Ebe, 1 laboratuar teknisyeni, 1 Sıtma Savaş Memuru, 7 Sıtma İşçisi, 1 Çevre Sağ. Teknisyeni, 1 hizmetli olmak üzere toplam 25 personel tarafından hizmet verilmektedir.
2 Nolu Sağlık Ocağında; 3 Pratisyen Doktor, 1 Sağlık Memuru, 1 Memur, 1 Çevre Sağlık Teknisyeni, 3 Hemşire, 6 Ebe, 2 Hizmetli olmak üzere toplam 17 personel
tarafından hizmet verilmektedir.
Verem Savaş Dispanserinde;1 Pratisyen Doktor,1 Sağlık Memuru, 3 Hemşire, 1 Ayniyat Saymanı, 1 Laboratuar Teknisyeni ve1 Hizmetli olmak üzere toplam 8 personel tarafından hizmet verilmektedir.
Şölen Sağlık Ocağında; 1 Pratisyen Doktor, 1 Ebe, 1 Hizmetli görev yapmaktadır.
Bereketli Sağlık Ocağında; 1 Hemşire, 1 Sağlık memuru görev yapmaktadır.
Kesentaş Sağlık Ocağında; 1 Sağlık Memuru , 1 Ebe, 1 Hizmetli görev yapmaktadır.
Selman Sağlık Ocağında1 Pratisyen Doktor,1 Ebe, 1 Sağlık Memuru, 1 Hizmetli görev yapmaktadırlar.
III-Sağlık Evleri
İlçemizde 11 adet sağlık evi mevcut olup, bu sağlık evlerinden 1'1 faal,10'u ise bina uygunsuzluğu ve personel yokluğu nedeni ile kapalıdır.Ayrıca Söğütalan köyü
sağlık evi baraj suyu altında kaldığından kullanma imkanı bulunmamaktadır.
Köy Sağlık Evleri
|
Ebe
|
Mevcut Durumu
|
1-Ortayazı Sağlık Evi
|
Yok
|
Bina durumu iyidir.Ebe atanması yapılmalıdır.
|
2-Kortaş Sağlık Evi
|
Yok
|
Bina durumu iyidir.Ebe atanması yapılmalıdır.
|
3-Ahmetli Sağlık Evi
|
Var
|
Bina durumu iyidir.Ebe sağlık evinde oturmaktadır.
|
4-Akçakale Sağlık Evi
|
Yok
|
Halen kapalıdır.Genel bir onarımdan sonra,ebe verilmesi halinde hizmet verebilir
|
5-Hanköy Sağlık Evi
|
Yok
|
Halen kapalıdır.Geçen yıl onarımı yapılmıştır.Ebe ataması yapılırsa hizmet verebilir.
|
6-Yolbulan Sağlık Evi
|
Yok
|
Halen kapalıdır.Genel bir onarımdan sonra ebe verilmesi halinde hizmet verebilir.
|
7-İncehidır Sağlık Evi
|
Yok
|
Halen kapalıdır.Bina durumu iyidir. Genel onarımdan sonra ebe tayini yapılırsa hizmet verebilir.
|
8-Kaymaz Sağlık Evi
|
Yok
|
Halen kapalıdır.Bina yıkık durumdadır.
|
9-Kübik Sağlık Evi
|
Yok
|
Halen kapalıdır.Bina durumu iyidir. Genel onarımdan sonra ebe tayini yapılırsa hizmet verebilir.
|
10-Aşağı Kuyulu Sağlık Evi
|
Yok
|
Halen kapalıdır.Bina durumu iyidir. Genel onarımdan sonra ebe tayini yapılırsa hizmet verebilir.
|
11-Çayköy Sağlık Evi
|
Yok
|
Halen kapalıdır.Genel bir onarımdan sonra ebe verilmesi halinde hizmet verebilir.
|
IV-Personel İhtiyacı
a) İlçemiz Devlet Hastanesinde;1 KBB Uzmanına,1 Ortopedi Uzmanına, 1 Anestezi Teknisyeni Uzmanı ve 2 Röntgen Teknisyenine ihtiyaç vardır.
b) 2 Nolu Sağlık Ocağı; 1 Ebe,1 Memura ihtiyaç vardır.
c) Kesentaş Sağlık Ocağı; 3 Ebe, 2 Hemşire ve1 memura ihtiyaç vardır.
d) Bereketli Sağlık Ocağı;1 memura ihtiyaç vardır.
e) Şölen Sağlık Ocağı; 2 ebe, 2 Hemşire ve1 memura ihtiyaç vardır.
f) Selman Sağlık Ocağı; 3 ebe,1 Hemşire ve1 Memura ihtiyaç vardır.
g) Mevcut sağlık evlerinin1 'ünde ebe görev yapmaktadır.Geçen yıl onarımı yapılan Han köye ebe tayin edilmesi, diğer sağlık evlerinin ise genel onarımından sonra ebe ataması
SOSYAL YAPI

İlçe merkezinde iki tip yapı göze çarpmaktadır. Bunlardan eski olanları taş ve kerpiçten yapılmıştır. Yeni yapılan konutlar ise modern inşaat özelliklerine sahip binalardır. Köylerde tek tek betonarme yeni binalar göze çarpmaktadır. Halk geleneklere son derece bağlıdır. Bu günkü tarih itibariyle İlçe Merkezinde 95, kasaba ve köylerde ise 7 adet kıraathane bulunmaktadır. Erkekler boş zamanlarında kıraathanelerde otururlar bu durum, tarıma dayalı ekonomik yapının ve işsizliğin sonucudur. Yazın ise gençler İstanbul ve Çukurova bölgesine çalışmaya giderler.
KÜLTÜR HİZMETLERİ

a) Kütüphane
İlçemizde halk kütüphanesi 1967 yılında faaliyete girmiş olup;1 Müdür, 1 Memur, 1 Hizmetli ve 1 geçici işçi ile hizmet vermektedir.
2002 yılı sonu itibariyle;
1) Mevcut Kitap Sayısı
2) Yıllık Okuyucu Sayısı
3) Ödünç Verilen Kitap Say.
4) Kayıtlı Üye Sayısı
5) Gelen Süreli yayın çeşidi
6) Okul Kütüphanelerine Devredilen Kitap Sayısı
|
: 11.222
: 34.623
: 9076
: 638
: 47
: 281
|
b)Matbaa
İlçemizde 5 kitapevi bulunmaktadır.Ayrıca 4 adet Matbaa olup, 2 si tarafından haftalık gazete yayınlanmaktadır.
c)Radyo
İlçemizde Özel Ergani FM Radyosu 93.3 FM bandından yayın yapmaktadır.
d)Dini Hizmetler
İlçe Merkezinde 23 ,Kasabada 2 , Köyler ve Mezralarda 86 olmak üzere toplam 111 Cami bulunmaktadır, İlçe Müftülüğünde 1 Müftü, 1 Şef, 3 Memur, 1 Hizmetli
yapmaktadır. Ayrıca İlçe Müftülüğü'nün Merkez, Köy ve Kasabalardaki Cami ve Personel durumu aşağıda çizelge halinde gösterilmiştir.
Cami ve personel sayısı |
CAMİ SAYISI |
İmam-Hatip |
M.Kayyum |
Vekil İ.H |
Fahri İ.H |
Münhal Cami |
Kadrolu |
Kadrosuz |
Merkez |
23 |
|
24 |
7 |
|
|
|
Belde/Köy |
88 |
16 |
56 |
|
25 |
|
6 |
Toplam |
111 |
16 |
80 |
7 |
25 |
|
6 |
GENÇLİK VE SPOR
a)Spor:
İlçemiz Nüfus bakımından önemli bir potansiyel oluşturmasına rağmen, spor tesisleri açısından yetersizdir. 1500 kişi kapasiteli spor salonunun yapım çalışmaları sürdürülmektedir. Ayrıca Orta dereceli okulların 3'ünün bahçesinde basketbol ve voleybol sahaları mevcuttur. Okulların bu konudaki faaliyetleri olumludur. Standart ölçülere uygun 1 futbol sahası vardır. İlçede organize edilen turnuvalara katılım üst düzeydedir. İmkanlar arttırılırsa başarılı olacak yetenekler ortaya çıkabilir.
Ergani Spor Kulübü mevcut olup, Diyarbakır 1'nci amatör kümede oynamaktadır. 2 adet özel şahsa ait halı saha vardır.
b)Folklor:
İlçemiz folklor açısından oldukça zengindir. Ancak Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğünün küçük çaptaki çalışmaları dışında folklor alanında araştırma ve çalışma yapılmamaktadır.
İlçemiz folkloru, Güneydoğu Anadolu ile Doğu Anadolu Bölgesinin ortak özelliklerini taşımaktadır.Başlıca Halk oyunları ise Delilo, Lorke,iki ayak,tek ayaktan oluşmaktadır.
ULAŞTIRMA VE ALTYAPI

1- Karayolları :
Ergani İlçesi Diyarbakır - Elazığ karayolu üzerinde bulunması sebebiyle Diyarbakır İlinin karayolu ulaşımı açısından en gelişmiş ilçesidir. Çermik, Çüngüş ve Dicle İlçelerinin yollarının İlçe Merkezinden geçmesi sebebiyle İlçe Merkezi akines kavşağında yer almaktadır. İlçemizin karayolu ile Diyarbakır a mesafesi 57 km. Elazığ a 99 km., Dicle İlçesine 32 km., Çermik İlçesine 35 km, ve Çüngüş ilçesine 60 km.dir. Bu mesafeler dikkate alındığında Ergani İlçesinin merkezi bir İlçe özelliği taşıdığı görülmektedir.
2- Demiryolu:
İlçemizin Demiryollu ulaşımı da mevcut olup, İlçe Merkezinden 1 İstasyon ayrıca Geyik ve Sallar mevkilerinde 2 ara istasyon bulunmaktadır. İlçemiz Diyarbakır ve Elazığ Hava alanlarına yakınlığı nedeniyle hava ulaşımı imkanlarından yararlanmaktadır.
3-Köy Yolları :
Köy yollarımız genel olarak stabilize olup, bakımları periyodik olarak yapılmaktadır.
İlçemizde 4 köy grup yolu vardır. Bunlar; a- Ergani -İncehıdır Demirli Grup Yolu b-Ergani- Doğan Develi Grup Yolu c- Ergani - Armutova (stabilize) grup yolu d-Ergani Çayköy Söğütalan Grup Yolu (stabilize) olmak üzere 4 grup yolu vardır.
Köy Hizmetleri şantiyesince İlçemiz köy yollarının onarımı, bakımı ve yol yapımında büyük mesafeler kat edilmiş olup, 2000- 2001 yılında bakım- onarım kapsamında; Buzluca mezrası yolunda bakım-onarım çalışması yapılmıştır. Morkoyun Köyüne kumlama, Azıklı , Otlak ve Kocaali arasına 7 Km. lik kumlama, Dalbudak Köyünde 2.5 Km. lik kumlama çalışmaları yapılmış, Taşmalı Köyü Yolunda 1.5 Km.lik çakıl dökülmüştür. Hamitevlerine 1.5 Km.lik yol malzemesi dökülmüş, Coşkun Mezrasının da greyder çalışması yapılmıştır.Yukarıkuyulu-Hançerli-Elbastı- Yüksel-Tümtepe-Torç Köylerine greyderle yol bakım ve onarımı yapılmıştır.
2000-2001 yılında köy hizmetleri şantiyesince; Ergani İncehıdır Grup Yolunun 30 km.'lik kısmı asfaltlanmıştır.Ergani-Bereketli arası asfalt onarımı yapılmıştır. Bereketli-Han arasına elek altı malzemesi çekilmiştir.
000-2001 yılında Ergani Doğan Köy Grup Yolunun Han Mezrasına kadar 28 Km.lik kısım asfaltlanmış, Han Mezrası ile Doğan Köyü arası ise stabilize bakımı yapılacaktır.
2002 Yılında köy hizmetleri ve Kaymakamlığımız program çerçevesinde hizmetlerine devam ettirecektir.
HABERLEŞME
İlçemiz ve köylerinde kurulu bulunan telefon santralı kapasiteleri aşağıda gösterilmiş olup, bu santraller tam otomatik dijital sistem (12) ile çalışmaktadır. 157 Köy ve
Mezrada tüm hanelerde, 7 köy ve mezrada ise sadece acente (tek telefon) vardır.20 köy ve mezrada ise telefon bulunmaktadır.. Köy ve mezralarımızdaki telefonlar kısmen
radyolink sistemi, kısmen de santral sistemi ile çalışmaktadır.
Sant. Kur. Yer |
Kapasitesi |
Bağlı Abone Sayısı |
Boş Abone Sayısı |
Merkez |
11264 |
9393 |
1871 |
Ahmetli |
496 |
484 |
12 |
Bereketli |
168 |
163 |
5 |
Çukurdere |
163 |
155 |
8 |
Köprübaşı |
80 |
70 |
10 |
İncehıdır |
239 |
221 |
18 |
Selman |
456 |
428 |
28 |
Şölen |
296 |
283 |
13 |
Yolbulan |
416 |
440 |
6 |
Acenta sayısı |
- |
7 |
|
TOPLAM : |
13578 |
11644 |
1971 |
TURİZM
Ergani İlçesi tarihi ve doğal güzellikleri bakımından zengin bir turizm potansiyeline sahiptir. Ancak turizmin gerektirdiği alt yapı ve tanıtım hizmetleri son derece yetersizdir.
Tarihi ve turistik yerler olarak;Hilar Mağaraları, Meryem Ana Kilisesi, Bademli Mağaraları, Zülküfil Dağı, Üç Kardeş Köyü Höyükleri, Dünyanın en eski yanar dağlarından olan Karaca Dağı ile Doğan Köyü Han Mezrasında bulunan Tarihi İpek Yolu üzerindeki Han sayılabilir.
KADASTRO
İlçemizde Kadastro çalışmaları 12 Mahalle, 68 köy, 1 belde , 2 belde mahallesinde, yaklaşık olarak köyler ile birlikte %87 oranında tamamlanmış olup, geri kalan köy ve mezralarda ise çalışmalar devam etmektedir.
Kadastro Müdürlüğü İlçe Merkezi ve Köyleri ile birlikte, Çermik, Çüngüş, Dicle, Eğil ve Elazığ İli Maden İlçesine yetkiyle bakmaktadır. Müdürlük Merkezine Çermik 30
Çüngüş 55, Eğil 60 , Dicle 30 ve Maden 23 Km'dir.Personel durumu ise, 1 Müdür, 1 Mühendis (Yetkili Kontrol Mühendisi askerde), 2 tasarruf Kontrol memuru (1 Kişi yetkiyle kadastro üyesi), 3 Fen kontrol , 11 Kadastro teknisyeni (1 Kişi organize sanayide geçici görevli, 1 Kişi Diyarbakır Kadastro Müdürlüğünde geçici görevli, 1 Kişi Çorum Kadastro Müdürlüğünde geçici görevli),1 VHKİ, 2 Şoför ile görev yapmaktadır.
TİCARET
İlçemiz Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanlığında 1921 üye mevcuttur
Kooperatifçilik
İlçemizde;1 adet Tarım Kredi Kooperatifi, 1 adet Esnaf ve Kefalet Kooperatifi, Minibüs Kooperatifi, 1 Kamyoncular ve motorlu Taşıtlar Kooperatifi,1 Küçük Sanayi Sitesi Kooperatifte Yapı Kooperatifi olmak üzere 11 adet kooperatif bulunmaktadır.
ALTYAPI DURUMU
1-Elektrik :
TEDAŞ İşletme Başmühendisliğinde;7 Memur,21 îşçi olmak üzere toplam 28 personel ile 3'lü vardiya sistemi ile çalışmaktadır, 1 adet Doç Pikap,1 adet Platform ,1 adet kiralık olmak üzere 3 adet araç mevcuttur.
İlçe Merkezinde 13131, Köylerde 7011 olmak üzere 20142 abone vardır.
İlçemize bağlı 79 Köy ve 98 Mezranın tamamında elektrik enerjisi mevcut olup,2 Köy ve 4 Mezra boş olması nedeniyle elektrik enerjisi yoktur.4 mahalle 12 Köyde trafo
ihtiyacı olup 2002 yılı programına teklifleri yapılmıştır.2001 yılı sonu itibarı ile Merkez ve Köylerimizde toplam 383 adet kaçak elektrik kullanımı tespit edilmiştir.
2-İçme Suyu:
İlçe merkezinin içme suyu yetersiz olup, içme suyu ihtiyacı Hoşan derin kuyuları, çiftepmar ve ahlenk suyu kaynaklarından karşılanmaktadır. Mevcut su kaynaklarımızın yeterli olmaması nedeniyle 2000 yılı içerisinde mevcut 9 kuyuya ilave olarak Hoşan bölgesinde yeni 3 adet kuyu ilavesi ve mevcut kuyularımızda revize edilmesi suretiyle içme suyu 175 It/sn'ye çıkarılmış olup, bu rezervin iller bankası verilerine göre ilçemizin 2026 yılma kadar su ihtiyacım karşılamaktadır.
Köylerimizin de içme suyu problemleri mevcut olup, 81 köyümüz, 103 mezradan 58 köy ve 35 mezrada içme suyu yeterlidir . 29 köyümüzün içme suyu ise yetersizdir.İlçemiz Köylerinde 2000 Yılı itibariyle, 20 köyde KHGB. Tarafından içme suyu şebekesi hizmete açılmıştır. Toplam olarak 42000 metrelik ishale hattı kazılarak , boru döşenmiştir. Bu hizmetler için yaklaşık 250 Milyar TL. sı harcama yapılmıştır.
3- Kanalizasyon:
İlçe merkezinde mevcut kanalizasyon yetersiz olup, ihtiyaca cevap vermemektedir. Bu nedenle İller Bankası tarafından yeni bir proje hazırlanmıştır.Bu projenin maliyeti Belediyeye ağır yük getirdiğinden dolayı ihalesinden şimdilik vazgeçilmiştir.Projeye uyulmak kaydıyla mahalle bazında Belediye imkanlarıyla çalışmalar devam etmektedir.